ક્રિકેટનો આધુનિક ઈતિહાસ 100 વર્ષથી વધુ જૂનો છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેનું સત્તાવાર મૂળ ઈંગ્લેન્ડમાં હતું. તે લગભગ 1815માં સસેક્સની કાઉન્ટી ક્લબમાં પ્રથમ વખત રમવામાં આવી હતી. આ પછી 1839માં તેનું વિસ્તરણ કરાયું. તે 1846માં ઓલ ઈંગ્લેન્ડ XI સાથે પ્રથમ વખત ફર્સ્ટ ક્લાસ ક્રિકેટ તરીકે શરુ થઈ હતી. જોકે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે કે ભારતમાં ક્રિકેટની શરુઆત ખૂબ પહેલાંથી થઈ ગઈ હતી.
એવું માનવામાં આવે છે કે બ્રિટીશ શાસન દરમિયાન દક્ષિણ ગુજરાતના ટંકરી બંદર વિસ્તારમાં લગભગ 300 વર્ષ પહેલાં ક્રિકેટની રમતની શરુઆત થઈ હતી. બ્રિટીશ શાસન દરમિયાન નૌકાદળ સૈનિક બહાર જવાની રાહ જોઈને અહીં રોકાઈ હતી. આ સ્થિતિમાં તેઓ સમય પસાર કરવા માટે અહીં ક્રિકેટ રમ્યા હતા.
- એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતના પ્રથમ વખત 1721માં ધાધર નદીના કિનારે ક્રિકેટ રમાઈ હતી. આ વિસ્તાર ગુજરાતના વડોદરાથી લગભગ 80 કિલોમીટર દૂર છે. આ વિશે 1737માં લખાયેલા ક્લેમેન્ટ ડાઉનિંગના પુસ્તક ‘એ કમ્પેન્ડિયસ હિસ્ટ્રી ઓફ ધ ઈન્ડિયન ડેઝર્ટ’માં પણ જોવા મળે છે.
ડાઉનિંગ એ બ્રિટીશ સરકાર સાથે દરિયામાં અનેક અભિયાનોનો એક ભાગ હતો. તે દાવો કરે છે કે 18મી સદીના કુશળ અને પ્રભાવશાળી મરાઠા નૌકાદળના વડા, કાન્હોજી આંગ્રે સાથે સાત મુઠભેડ થઈ હતી અને તેઓ ક્યારેય ઘાયલ થયા ન હતા. આવા જ એક અભિયાન દરમિયાન ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપનીના બે જહાજો-એમિલિયા અને હન્ટર ગેલી – બોમ્બેથી માલસમાન લઈને આવતી બોટને બચાવવા માટે બોમ્બેથી રવાના થયા હતા, જે મધ્યયુગીન સમયથી એક મુખ્ય વેપાર કેન્દ્ર હતું.
ડાઉનિંગ લખે છે કે હોડીઓ નીચી ભરતી પર ફસાઈ ગઈ હતી અને કેબાયથી લગભગ 30 માઈલ દૂર ચિમનાવ ખાતે જહાજોને રોકી દેવામાં આવ્યા હતા. ઈન્ડિયા અને રોમેન્ટિક ઈમેજીનેશનના લેખક જ્હોન ડ્રૂના જણાવ્યા અનુસાર જંબુસર પરગણાના ઉત્પાદક કપાસની ખેતી અને બાંઘકામમાં પાછા ફરવા માટે બોટો ધાદર નદી તરફ વળી ગઈ હતી.
જ્યારે નૌકાદળના ક્રૂ ભારે ભરતીની રાહ જોઈ રહ્યા હતા, ત્યારે આ વિસ્તારના સશસ્ત્ર અને લડતા કોળીઓ દ્વારા ક્રૂ પર હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો, જેમણે વિચાર્યું હશે કે જહાજ ખજાનો લઈ રહ્યું છે. આ ફરજિયાત વિરામ દરમિયાન ડાઉનિંગ અને અન્ય લોકોએ તેમનો થોડો સમય રમતો રમવામાં પસાર કર્યો. ડાઉનિંગ પોતાના પુસ્તકમાં લખે છે, અમે દરરોજ ક્રિકેટ રમીને અને અન્ય કસરત કરીને પોતાનું મનોરંજન કર્યું. આ રમત સ્થાનિક લોકો દ્વારા જોવામાં આવી હતી, જેમાં કેટલાક માણસો જેઓ વાંસના ભાલા અને તલવારોથી સજ્જ ઘોડા પર આવ્યા હતા.
ઈસ્ટ ઈન્ડિયા કંપની સાથે કામ કરતા ભારતીયો પણ બે બોટમાં મુસાફરી કરી રહ્યા હતા. શું તેમાંથી કોઈએ ક્રિકેટની તે રમતોમાં હાજરી આપી હતી – એક એવી રમત જે તેઓએ ન જોઈ હોય અને ન સાંભળી હોય. મોટેભાગે માત્ર પ્રવાસી યુરોપિયનોએ જ રમતના પ્રારંભિક સંસ્કરણમાં તે રમતો રમી હતી. ક્રિકેટના નિયમો સૌ પ્રથમ 1744માં બનાવવામાં આવ્યા હતા.
